Rejestr beneficjentów rzeczywistych (Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – CRBR) to instytucja wprowadzona w Polsce na podstawie przepisów ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Rejestr ten ma na celu zapewnienie transparentności struktur właścicielskich spółek i innych podmiotów gospodarczych oraz umożliwienie identyfikacji osób stojących za tymi podmiotami, czyli tzw. beneficjentów rzeczywistych.
Kogo dotyczy obowiązek wpisu do rejestru?
Obowiązek wpisu do CRBR dotyczy przede wszystkim spółek prawa handlowego, takich jak:
- spółki jawne,
- spółki komandytowe,
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
- spółki akcyjne (z wyłączeniem spółek publicznych),
- spółki komandytowo-akcyjne,
- proste spółki akcyjne.
Obowiązek ten rozciąga się także na niektóre fundacje i stowarzyszenia, które prowadzą działalność gospodarczą.
Kto jest beneficjentem rzeczywistym?
Beneficjentem rzeczywistym jest osoba fizyczna, która posiada kontrolę nad danym podmiotem prawnym. Najczęściej są to osoby, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają więcej niż 25% udziałów lub akcji w spółce. W przypadku bardziej skomplikowanych struktur, gdzie nie można wskazać takiej osoby, beneficjentem rzeczywistym może być członek zarządu lub inna osoba sprawująca faktyczną kontrolę nad danym podmiotem.
Terminy i sankcje
Podmioty zobowiązane do zgłoszenia swoich beneficjentów rzeczywistych mają określony termin na dokonanie wpisu do rejestru – 7 dni od wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) lub od momentu zmiany danych beneficjenta rzeczywistego.
Niedopełnienie obowiązku zgłoszenia może wiązać się z poważnymi sankcjami, w tym karami finansowymi, które mogą sięgać nawet 1 miliona złotych. Dodatkowo, w sytuacji zatajenia rzeczywistych informacji, odpowiedzialność może ponosić także osoba odpowiedzialna za zgłoszenie, np. członek zarządu.
Jak zgłosić beneficjenta rzeczywistego?
Zgłoszenie beneficjentów rzeczywistych odbywa się drogą elektroniczną za pośrednictwem specjalnej platformy udostępnionej przez Ministerstwo Finansów. Wpisy w rejestrze są bezpłatne, a dostęp do danych o beneficjentach rzeczywistych mają nie tylko instytucje państwowe, ale także każda zainteresowana osoba, co przyczynia się do zwiększenia transparentności działalności gospodarczej w Polsce.
Cel i znaczenie rejestru
Głównym celem CRBR jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, jednak jego znaczenie wykracza poza kwestie czysto prawne. Wprowadzenie tego rejestru zwiększa przejrzystość rynku gospodarczego, ułatwiając instytucjom finansowym, organom ścigania i kontrahentom identyfikację, z kim faktycznie mają do czynienia.
Dzięki CRBR możliwe jest także ograniczenie ryzyka działalności nieuczciwych podmiotów, które mogłyby ukrywać swoje faktyczne struktury właścicielskie i w ten sposób unikać odpowiedzialności prawnej.
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych to ważne narzędzie w walce z przestępstwami gospodarczymi, które ma na celu zwiększenie transparentności działań przedsiębiorstw. Przedsiębiorcy powinni zadbać o terminowe zgłoszenie danych swoich beneficjentów rzeczywistych, aby uniknąć kar oraz dbać o przejrzystość swojej działalności.
